همه‌ی ما در زندگی درگیر یک‌سری از عادت‌های بد می‌شویم که اتفاقات روزمره‌مان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عادت‌های بد می‌تواند توسط خودمان ایجاد شده باشد و یا توسط دیگران. اما چیزی که مهم است این است که ما درگیر آن هستیم و اگر نتوانیم این عادت‌های بد را رها کنیم دچار آسیب‌های زیاد در زندگی می‌شویم.
قبل از اینکه بپردازیم به موضوع اصلی مقاله، این موضوع رو هم ذکر کنم که اراده برای ترک یک عادت کهنه و قدیمی کافی نیست. این موضوع رو در بسیاری از ویدئوهای آموزشی دیدم که افراد تاکید دارند که داشتن انگیزه و اراده به تنهایی برای ترک عادت کافیه! برای ترک عادت‌های بد نیاز به دانش هست. زمانی که دانش برای انجام کاری داشته باشید سریع‌تر به نتیجه خواهید رسید. اینطور نیست؟
بالاتر گفتیم که ترک عادات بد علاوه بر امید و اراده، نیازمند دانش است. اما بیایید بررسی کنیم که عادت‌های بد ما چرا و چگونه ایجاد می‌شوند؟
عادت‌ها چگونه ایجاد می‌شوند؟
شکل‌گیری عادت‌ها یک فرآیند مغزی است که در همه‌ی ما انسان‌ها انجام می‌شود. مغز برای اینکه بتواند انرژی کمتری را صرف کند، بسیاری از کارها را به سمت ضمیر ناخودآگاه هدایت می‌کند. در نتیجه تمام عادت‌های ما در زندگی تحت اختیار ضمیر ناخودآگاه ما هستند و توسط او اجرا می‌شوند.
سیستم ضمیر ناخودآگاه ما به این شکل هست که هر کاری که به او بدهند را انجام می‌دهد. یعنی برای او فرقی نمی‌کند که این کار منطقی است یا خیر. در واقع عادت‌های ما هم با همین فرمول انجام می‌شوند. پس اینطور میشه گفت عادت‌ها کارهای تکرار شونده‌ای هستند که بدون دخالت منطق (ذهن هوشیار یا ضمیر خودآگاه) انجام می‌شوند.
کاری که ما برای ترک عادت بد باید انجام دهیم این است که با دانش و آگاهی خودمان درباره کاری که انجام می‌دهیم، اطلاعات را از ضمیر ناخودآگاه به سمت ضمیر خودآگاه ( ذهن هوشیار ) انتقال دهیم. این کار ۴ مرحله دارید که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم.
[irp posts=”4909″ name=”ضمیر ناخودآگاه چیست و چرا به آن غول درون می‌گویند؟”]
مرحله اول – شناسایی عوامل محرک
عواملی که باعث می‌شود شما عادتی را انجام دهید بررسی کنید. برای اینکه دقیق‌تر بتوانید بررسی کنید این ۴ فاکتور را در نظر بگیرید:
- چه کسی؟
- چه جایی؟
- چه چیزی؟
- چه وقتی؟
حس می‌کنید چه ساعتی از روز بیشتر تمایل به انجام این کار دارید؟ وقتی با چه افرادی هستید بیشتر این کار رو انجام می‌دهید؟ در چه مکان‌هایی بیشتر تمایل به انجام این کار دارید؟ در چه شرایطی این عادت بد را از خودتون بروز می‌دهید؟ قبل از انجام این کار یا موقع انجام دادن چه دیالوگی با خودتان دارید؟
این سوالات را بررسی کنید و حتما جواب‌هایشان را جایی یادداشت کنید. دقت کنید که یادداشت کردن این سوالات و جواب‌شان کمک زیادی می‌کند که انجام ناخودآگاه عادت‌ها رو از سمت ناخودآگاه به سمت خودآگاه هدایت کنید. پس حتما سوالات و جواب‌ها را یادداشت کنید.
با نوشتن این اطلاعات لیستی از عواملی بدست می‌آورید که شما را به سمت انجام کار هدایت می‌کنند. همین کار به تنهایی تا حد قابل توجهی آگاهی شما را نسبت به عادت بدی که دارید افزایش می‌دهد. البته این آگاهی به تنهایی باعث ترک یک عادت بد نمی‌شود.
مرحله دوم – حذف عوامل محرک
در این مرحله باید سعی کنید هر کدام از مواردی که در لیست نوشته شده است را حذف کنید. برای مثال عادت به سیگار کشیدن مواردی مثل سیگار، فندک، زیرسیگاری و هر چیزی که شما را به سیگار کشیدن وادار می‌کند از اطراف خودتان حذف کنید. در این مرحله ممکن است ما توانایی حذف همه‌ی عوامل را نداشته باشیم و باید به سراغ مرحله سوم برویم.
مرحله سوم – پیدا کردن جایگزین
انجام عادت بد، پاسخی است به عوامل تحریک کننده‌ای که وجود دارند. یعنی مثلا اگر وقتی با بعد از ناهار خوردن با دوستان عادت دارید که یک نخ سیگار دود کنید، دوست شما و ناهار خوردن عامل محرک هستند. اما خب نمی‌توان برخی عوامل محرک را حذف کرد. راه چاره چیست؟
[irp posts=”21520″ name=”چگونه بتوانیم عادت مثبت در خودمان ایجاد کنیم”]
در این حالت باید به دنبال یک پاسخ جایگزین برای عوامل محرک باشید. یعنی به‌صورت آگاهانه کاری را پیدا کنید که بعد از خوردن ناهار با دوستتان به‌جای دود کردن سیگار، کاری را انجام دهید که آن را آگاهانه انتخاب کردید. دقت کنید که این کار باید آگاهانه انجام شود و کاری که جایگزین می‌کنید به همان اندازه برای شما قابل قبول باشد.
مرحله چهارم – تثبیت عادت جدید و حذف عادت‌های بد
همینطور که اشاره کردیم عادت‌ها در ذهن ناهوشیار ما به مرور قرار می‌گیرند پس روندی که برای ساخت یک عادت در ما انجام می‌شود طولانی است و نباید انتظار داشته باشیم عادتی که جایگزین می‌کنیم سریعا در ضمیر ناخودآگاه ما تثبیت شود. پس نکته‌ای که در این مرحله وجود دارد این است که صبور باشید.
اگر مطلب را به‌طور دقیق خوانده باشید، ۴ مرحله گفته شد برای اینکه بتوانید عادت‌های بد خود را در زندگی حذف کنید و این کار نیازمند دو چیز است، دانش و اراده درباره عادتی که دارید. اگر تجربه‌ی ترک یک عادت بد را دارید نظرات‌تان را با دیگران به اشتراک بگذارید
