مطالب زیادی درباره ارائه موثر نوشته شده، اما این نوشته کاملا متفاوت هست. خیلی از مطالبی که درباره ارائه موثر در اینترنت پیدا میشه به بحث ساختار و چینش محتوا می‌پردازه. بعضی از موارد هم به روش‌های ساختن اسلایدهای زیبا یا نکاتی درباره فن بیان، تن صدا و حرکات بدن اشاره دارند. ما از تمام این نکات رد می‌شیم و آموزش‌هایی رو از ان ال پی در اختیارتون میذاریم که بتونید یک ارائه موثر رو تجربه کنید.
برای یک ارائه موثر چی نیاز داریم؟ اسلایدهای زیبا، صدای رسا، حرکات درست بدن و شاید از همه مهم‌تر هماهنگی تمام این موارد با هم. در اکثر موارد اگه بتونیم بین تن صدا، ریتم صحبت کردن، زمان مناسب برای تغییر اسلایدها و حرکات بدن هماهنگی مناسبی ایجاد کنیم، می‌تونیم ارائه خودمون رو بدون استرس و با موفقیت پشت سر بذاریم.
در واقع میشه گفت بیشترین مشکلی که افراد هنگام ارائه دارند، اینه که یا حرف‌هاشون رو فراموش می‌کنن، یا فراموش می‌کنن اسلاید رو به موقع عوض کنن یا نمی‌تونن بین حرف‌ها و تغییر اسلاید هماهنگی ایجاد کنن. همین مشکلات استرس رو در فرد بوجود میاره. بنابراین به نظر میرسه رسیدن به هماهنگی بین اجزای ارائه تاثیر زیادی در بالا رفتن کیفیت ارائه و تجربه یک ارائه موثر داره.
ان ال پی چطور در ارائه موثر کمک می‌کند؟
برای اینکه در هر کاری موفق بشیم باید بدونیم رو چه چیزهایی باید تمرکز کنیم. در هر ارائه‌ای شما با چشم‌ها، گوش‌ها و احساس مخاطب سر و کار دارید. این موارد در ان ال پی به نام کانال‌های ترجیحی شناخته میشن. منظور از کانال ترجیحی، راهی هست که هر فردی از اون طریق بهتر با دیگران ارتباط برقرار میکنه و بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیره.
کانال‌های ترجیحی در ان ال پی شامل کانال دیداری، شنیداری و حسی هستند. موقع ارائه باید با صداتون افراد شنیداری رو تحت تاثیر قرار میدید، با تصاویر اسلایدهاتون افراد دیداری رو درگیر ارائه کنید و با حرکات بدن و رنگ‌های اسلایدها در مخاطبین حسی خودتون احساس مثبت ایجاد کنید.
می‌تونید بحث کانال‌های ترجیحی رو به طور کامل در اینجا مطالعه کنید: «کانال ترجیحی چیست؟ چطور با استفاده از آن می‌توان به ارتباط موثر رسید؟»
وقتی شما برای جمعی در حال ارائه هستید، باید بدونید که در این جمع ترکیبی از افراد دیداری، شنیداری و حسی حضور دارند. دقیقا به همین دلیل هست که رعایت هماهنگی و حفظ تعادل بین تن صدا، ریتم صحبت، تغییر اسلایدها و حرکات بدن از اهمیت زیادی برخوردار هست. در ادامه راه‌هایی رو آموزش می‌دیم تا بتونید ذهن‌تون رو برای ایجاد این هماهنگی ورزیده و آماده کنید.
چطور به کمک ان ال پی ذهن خود را برای یک ارائه موثر ورزیده کنیم؟
در ۳ مرحله توضیح می‌دیم چطور باید به یک هماهنگی کامل برسید تا مثل قطاری که روی ریل خیلی نرم و روان حرکت میکنه، ارائه خودتون رو شروع کنید و به سلامت و با موفقیت به مقصد برسید.
۱- تن صدا و ریتم صحبت کردن
بعضی‌ها توصیه می‌کنن بارها و بارها با تن صدا و ریتم مناسب تمرین کنید. این کار موثره اما روشی که ما به شما توصیه می‌کنیم این نیست. پیشنهاد ما به شما اینه که بعد از پیدا کردن تن صدا و ریتم مناسب از قدرت تجسم خلاق استفاده کنید.
برای اینکار موقع تمرین، تصویری از خودتون رو در حال ارائه ببینید، در حالی که دارید کلمات و جملاتی که از قبل نوشتید رو با تن صدای مناسب و ریتم درست بیان می‌کنید. البته به این نکته توجه کنید که منظورمون این نیست که عکس یا فیلمی از خودتون رو تماشا کنید.
باید خودتون رو در حال ارائه تجسم کنید. یعنی خودتون رو در حال انجام کار مورد نظر در ذهن‌تون ببینید. هر چقدر جزییات تصویری که در ذهن‌تون می‌بینید بیشتر باشه، نتیجه بهتری بدست میارید. این جزییات در ان ال پی به نام ساب مدالیته‌ها شناخته میشن. برای اینکه بتونید جزییات بیشتر و بهتری رو تجسم کنید، این مقاله رو مطالعه کنید: «مدالیته و ساب مدالیته چیست؟ و چگونه درک ما از جهان هستی را می‌سازند؟»
۲- هماهنگی در تغییر اسلایدها و صحبت‌ها
بعد از اینکه در مرحله ۱ به آمادگی خوبی رسیدید باید روی اسلایدهایی که از قبل آماده کردید کار کنید. نکته مهم موقع ارائه موثر این هست که برای تغییر اسلایدها نباید برگردید و به پرده نگاه کنید. اگر هم بخواید برای تغییر اسلایدها مدام به لپ تاپ نگاه کنید به احتمال زیاد تمرکزتون رو از دست میدید.
بنابراین برای اینکه در طول مدت ارائه نیازی نداشته باشید که به اسلایدها نگاه کنید، سعی کنید تصویری از اسلایدهایی که درست کردید رو در ذهن داشته باشید. درست مثل حالت قبل سعی کنید تصویری که در ذهن دارید با حداکثر جزییات باشه، طوری که انگار دارید اسلایدها رو جلوی چشم‌هاتون می‌بینید. البته زمانی می‌تونید این کار رو به درستی انجام بدید که با نکات و اصول صحیح تجسم خلاق آشنا باشید.
حالا می‌تونید در ذهن‌تون کلمات رو به تصاویر لینک کنید. یعنی در حالی که دارید صدای خودتون رو می‌شنوید، لحظه‌ای که باید تصویر اسلاید رو عوض کنید ببینید. اینطوری دیگه برای عوض کردن اسلاید نیاز ندارید برگردید و اسلایدهاتون رو ببینید. چون همه چیز رو اون طوری که باید در ذهن خودتون دارید.
برای اینکه بتونید این کار رو به خوبی انجام بدید، می‌تونید یک بار بدون نگاه کردن به نوشته، در حالی که دارید جملات ارائه رو می‌گید، اسلایدها رو با ترتیبی که می‌خواید تغییر بدید. وقتی در حال انجام این کار هستید، به جای اینکه روی زمان‌بندی درست تمرکز کنید، روی ساخته شدن تصاویر در ذهن‌تون و لینک کردن کلمات با لحظه‌ای که باید اسلاید رو عوض کنید تمرکز کنید.
۳- انتخاب حرکات بدن و حفظ تمرکز
برای رسیدن به حرکات مناسب کار به ۲ بخش تقسیم میشه. بخش اول حرکات بدنی که تصمیم دارید موقع ارائه داشته باشید. بخش دوم مسائل محیطی که ممکنه تمرکز رو از بین ببره و ما رو از ارائه موثر دور کنه.
بخش اول: انتخاب حرکات بدن
بعد از طی کردن ۲ مرحله بالا می‌تونید تمرین ذهنی خودتون رو با اضافه کردن حرکات بدن ادامه بدید. حالا تصویر واضح و شفافی از خودتون ببینید، در حالی که دارید جملات رو با تن صدا و ریتم درست بیان می‌کنید، اسلایدها رو به موقع عوض می‌کنید و هر جایی که لازم دیدید حرکت مناسبی با دست، بدن و … در ذهن خودتون انجام بدید.
دقت کنید که با حرکات بدن خودتون می‌تونید احساسات مختلفی رو در مخاطب ایجاد کنید. مثلا اگه در حال بیان مشکلی هستید و در عین حال تمایل دارید اون مشکل کم اهمیت جلوه کنه، می‌تونید موقع صحبت کردن شونه‌هاتون رو بالا بی‌اندازید.
به همین ترتیب پیش برید و بررسی کنید در هر لحظه از ارائه می‌خواید چه حسی رو به مخاطب منتقل کنید و حرکتی رو متناسب با اون حس انتخاب کنید (البته با تغییر تن صدا هم میشه احساسی رو به مخاطب منتقل کرد). به این ترتیب می‌تونید تصویر کاملی از ارائه موثر مورد نظرتون در ذهن داشته باشید.
بخش دوم: از بین بردن موانع محیطی
برای اینکه تاثیر منفی عوامل محیطی رو به حداقل برسونید، سعی کنید خودتون رو در شرایط واقعی تصور کنید. مثلا اگه قراره در جلسه ارائه از ریموت برای تغییر اسلایدها استفاده کنید، یک بار به صورت واقعی با در دست گرفتن چیزی شبیه ریموت تمرین کنید. در تمرینات بعدی خودتون رو در حالی که ریموت به دست هستید تجسم کنید.
بنابراین برای به حداقل رسوندن تاثیرات منفی محیط، باید اطلاعاتی از محل و شرایط ارائه هم بدست بیارید. مثلا قرار برای ارائه میکروفن داشته باشید یا از میکروفن بی‌سیم استفاده کنید. اگه قراره از میکروفن استفاده کنید بهتره یک بار جسمی که وزن و ابعاد مشابه میکروفن داره رو موقع ارائه در دست بگیرید تا وزن میکروفن تمرکز ذهنی شما رو به هم نزنه.
پیشنهاد می‌کنیم پیش از زمان ارائه در محل مورد نظر حاضر بشید. سعی کنید شرایط محیط رو به خوبی بررسی کنید. از گرمی و سردی هوا گرفته، تا آفتابی که احتمالا موقع ارائه ممکنه چشم‌تون رو بزنه. حتی ارتفاع صحنه‌ای که باید روش ارائه رو انجام بدید، تعداد پله‌ها و فاصله تقریبی از حضار و… .
وقتی این اطلاعات رو بدست آوردید، می‌تونید خیلی سریع ذهن‌تون رو برای قرار گرفتن در شرایط آماده کنید و دیگه غافلگیر نشید. قطعا با این سطح از آمادگی ذهنی می‌تونید یک ارائه موثر رو به نمایش بذارید.
نکته آخر اینکه از استرس داشتن نترسید. مقدار کم و کنترل شده‌ای از استرس به هوشیاری ذهنی شما موقع ارائه کمک میکنه. بنابراین اگه بعد از تمام تمرینات بالا باز هم کمی استرس داشتید، اون رو نشانه‌ی خوبی بدونید. اما اگه حس می‌کنید استرسی که دارید مانع کار هست می‌تونید از تکنیک انکور گیری یا شرطی سازی ان ال پی استفاده کنید.
گروه آموزشی پژوهشی فرشید پاکذات
