آموزش افزایش تمرکز با استفاده از تکنیک‌های ان ال پی (NLP)

ممکنه در طول روز به دلایل مختلفی تمرکز خودمون رو از دست بدیم. یا اصلا جزو افرادی باشیم که تمرکز پایینی دارن. تو این مقاله سعی می‌کنیم تکنیک‌های کاربردی از NLP رو آموزش بدیم که بتونید با استفاده از اون‌ها تمرکز خودتون رو افزایش بدید. پس با گروه آموزشی پژوهشی فرشید پاکذات همراه باشید.

پایین بودن یا از دست دادن تمرکز چه دلایلی داره؟

قبل از اینکه تکنیک‌های افزایش تمرکز رو براتون توضیح بدیم باید دلایل از بین رفتن تمرکز رو بررسی کنیم. از بین رفتن تمرکز معمولا دو دلیل کلی داره. دلایل داخلی و دلایل خارجی.

دلایل داخلی از بین رفتن تمرکز

خستگی، استرس یا فشارهای روحی و عصبی از جمله دلایل از بین رفتن تمرکز به حساب میان. یکی دیگه از عواملی که باعث از بین رفتن تمرکز میشه پرش ذهن هست. البته خود پرش ذهن می‌تونه به خاطر فشارهای عصبی ایجاد بشه. پیشنهاد می‌کنم برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر درباره پرش ذهن حتما این مقاله رو مطالعه کنید: «پرش ذهن چیست و چطور با آن مقابله کنیم؟ (۶ راه حل کاربردی)».

یکی دیگه از دلایل داخلی از بین رفتن تمرکز، صحبت با خود هست. اکثر آدم‌ها صحبت‌های درونی دارن. اما گاهی اوقات این صحبت‌های درونی بیش از حد میشه و باعث میشه تمرکز آدم از بین بره. این صحبت‌های درونی می‌تونن مثبت یا منفی باشن. امیدواریم اگر قرار صحبت‌های درونی تمرکز شما رو از بین ببره از نوع صحبت‌های درونی مثبت باشه، چون اثرات مثبتی هم به همراه داره.

دلایل خارجی از بین رفتن تمرکز

ارتباط ما با دنیای اطرافمون به طور کلی از طریق ۳ کانال برقرار میشه. کانال‌های دیداری، شنیداری و لمسی. بنابراین تمرکز ما از طریق هر کدوم از این کانال‌ها می‌تونه از بین بره. در ان ال پی به این ۳ کانال، کانال‌های ترجیحی گفته میشه. برای اینکه با بحث کانال‌های ترجیحی آشنا بشید می‌تونید این مقاله رو مطالعه کنید: «کانال ترجیحی چیست؟ و چطور با استفاده از آن می‌توان به ارتباط موثر رسید؟». در ادامه بیشتر در این رابطه توضیح می‌دیم.

برای اینکه متوجه بشید کانال‌های ترجیحی چطور روی تمرکز ما تاثیر گذار هستن بحث رو با چند مثال ادامه می‌دیم. فرض کنید توی دفتر کار یا خونه مشغول انجام کار هستید و به هر دلیلی شخص یا اشخاصی شروع میکنن به رفت و آمد جلوی شما. همین رفت و آمد تمرکز شما رو به هم میزنه. این بهم خوردن تمرکز از طریق کانال ترجیحی دیداری اتفاق می‌افته.

صداهایی مثل رفت و آمد ماشین یا صدای موسیقی از طریق کانال ترجیحی شنیداری روی تمرکز شما اثر میذاره. بعضی افراد هم هستند که با تغییر دما، مثلا گرم شدن هوای محلی که دارن کار می‌کنن، یا در صورتی که صندلی‌شون راحت نباشه تمرکزشون رو از دست میدن. این افراد هم تحت تاثیر کانال ترجیحی لمسی تمرکزشون بهم می‌خوره.

چطور تمرکز خود را افزایش دهیم؟

حالا که دلایل از بین رفتن تمرکز رو به طور کامل بررسی کردیم، به سادگی میشه گفت برای بالابردن تمرکز باید دلایل از دست دادن تمرکز رو از سر راه برداریم. البته می‌دونیم که این کار به این سادگی‌ها هم نیست. به همین خاطر در ادامه چند تا تکنیک کاربردی از ان ال پی (NLP) رو آموزش می‌دیم.

تکنیک اول افزایش تمرکز – انکور گیری

همون طور که گفتیم استرس یا فشارهای روحی و عصبی می‌تونه باعث بشه تمرکزمون رو از دست بدیم. شما با استفاده از تکنیک انکور گیری می‌تونید بر استرس خودتون غلبه کنید. انکور گیری یکی از تکنیک‌های قوی و کاربردی ان ال پی هست که در اون یک حالت روحی مثبت با یک عامل درونی یا بیرونی مرتبط میشن. بنابراین هر وقت اون عامل خارجی رو فعال کنید به اون حالت مثبت می‌رسید.

اگه بخوایم ساده‌تر بگیم با استفاده از تکنیک انکور گیری (شرطی سازی) در ان ال پی، مثلا می‌تونید هر وقت انگشت اشاره و شست خودتون رو بهم فشار می‌دید، یک خاطره خوب براتون یادآوری بشه و به آرامش برسید. برای یادگرفتن تکنیک انکور گیری (شرطی سازی) می‌تونید این مقاله رو مطالعه کنید: «چطور کنترل احساسات خود را به وسیله تکنیک شرطی سازیِ ان ال پی بدست بگیرید».

تکنیک دوم افزایش تمرکز – گسترش محدودیت‌ها

گاهی اوقات موقع کار یا مطالعه حس می‌کنید ذهنتون آشفته هست و دیگه نمی‌تونید تمرکز کنید. تو این لحظه احساس می‌کنید نیاز به استراحت دارید. تو این لحظه باید سعی کنید که محدودیت خودتون رو گسترش بدید. برای گسترش محدودیت سعی کنید خودتون رو مجبور کنید چند دقیقه دیگه به کار یا مطالعه ادامه بدید. مثلا چیزی حدود ۱۵ دقیقه.

در این تکنیک سعی کنید اهداف قابل دسترس برای خودتون تعیین کنید. مثل تموم کردن صفحه‌ای که در حال مطالعه کردنش هستید. اگه مثلا تصمیم بگیرید برای گسترش محدودیت خودتون تا انتهای اون فصل از کتاب رو مطالعه کنید احتمالا موفق نمی‌شید.

در واقع با این تمرین شما استقامت ذهن خودتون رو افزایش می‌دید و به مرور ضمیر ناخودآگاهتون باور می‌کنه که می‌تونه از محدودیت‌هایی که داره عبور کنه.

تکنیک سوم افزایش تمرکز – تمرکز روی یک مورد

گاهی اوقات ما تمرکزمون رو به خاطر درگیری فکری زیادی که داریم از دست می‌دیم. در واقع شاید بشه گفت که تمرکزمون رو از دست نمی‌دیم، فقط ذهنمون زیاد از حد شلوغ میشه و فکرهایی که داریم توی ذهنمون قطار میشه. البته توی پرش ذهن هم همین مشکل برامون ایجاد میشه. بنابراین برای افزایش تمرکز در این حالت باید سعی کنیم دغدغه‌های فکری‌مون رو اولویت دهی بکنیم. یعنی یکی از دغدغه‌های ذهنی‌مون رو انتخاب بکنیم و بقیه‌ی مواردی که ذهنمون رو درگیر کرده کنار بذاریم.

تو این روش شما خودتون باید یکی از فکرهایی که تو ذهنتون قطار شدن و دارن به فکرتون هجوم میارن رو انتخاب کنید و سعی کنید درباره اون به جمع بندی برسید. وقتی یکی از فکر‌هاتون رو انتخاب کنید و درباره‌اش به جمع بندی برسید، دیگه ذهن‌تون بین افکار مختلف سرگردان نمیشه. با این روش هم می‌تونید تمرکزتون رو افزایش بدید و هم اینکه مشکل پرش ذهن رو حل کنید.

تکنیک چهارم افزایش تمرکز – حذف عوامل حواس پرتی

نه اشتباه نکنید! منظورمون این نیست که عواملی که باعث عدم تمرکز میشه رو از بین ببرید یا مثلا محل کار خودتون رو عوض کنید. خیلی‌ها فکر می‌کنن اگه تو محل کارشون سر و صدای ماشین زیاد هست، بهتره محل کارشون رو عوض کنن. بله شاید بتونید این کار رو انجام بدید و از شر سر و صدای ماشین‌ها خلاص بشه. اما آیا می‌تونید مانع زنگ خوردن تلفن هم بشید؟ می‌تونید مانع حرف زدن تمام همکاراتون بشید؟ می‌تونید کاری کنید که رییس‌تون وسط کار صداتون نکنه؟ قطعا نه!

پس چطوری میشه عوامل حواس پرتی رو حذف کرد؟ شاید دیده باشید که برای اسب‌ها از چشم بند استفاده می‌کنن تا در مسیر مستقیم حرکت کنن. این کار برای این انجام میشه که اسب فقط مسیر مستقیم رو ببینه و چیزهای دیگه‌ای که در اطراف مسیر هستن حواسش رو پرت نکنه. ما هم باید برای ذهن خودمون از چشم بند استفاده کنیم. هر وقت عواملی که حواسمون رو پرت می‌کنن دست به کار شدن، باید تلاش کنیم ذهنمون روی کاری که داره می‌کنه متمرکز بمونه.

قطعا وقتی تازه شروع به استفاده از این تکنیک می‌کنید اصلا نتیجه‌ای نمی‌گیرید. یعنی مطمئنا حواستون پرت میشه. اما ناامید نشید. تلاشتون رو ادامه بدید. هر وقت چیزی باعث حواس پرتی شد می‌تونید دست‌های خودتون رو مشابه همون چشم بند اسب‌ها کنار چشم‌هاتون بذارید تا به این ترتیب به ذهن‌تون یادآوری کنید که باید متمرکز بمونه.

تکنیک پنجم افزایش تمرکز – استراحت کنید!

بله درسته که تو تکنیک دوم گفتیم که باید سعی کنید محدودیت‌های خودتون رو گسترش بدید. اما این به معنی این نیست که باید خودکشی کنید. ما همه انسان هستیم و باید قبول کنیم که توان و ظرفیت ما محدود هست. پس باید به موقع به خودمون استراحت بدیم. اگه یادتون باشه اوایل مقاله گفتیم که خستگی یکی از عوامل از دست دادن تمرکز هست. پس به ذهنتون، به موقع استراحت بدید.

بنابراین لازم هست گاهی اوقات برای افزایش تمرکز و کارایی، به ذهنتون استراحت بدید. یک استراحت کوتاه، یعنی رها کردن ذهن از همه چیز، می‌تونه تمرکز و کارایی شما رو واقعا افزایش بده. پس برای استراحت دادن به ذهن خودتون، احساس بدی نداشته باشید. چون باعث میشه نتیجه بهتری توی کارتون بگیرید.

تکنیک ششم افزایش تمرکز – تنوع

مغز ما مثل کامپیوتر نیست. کامپیوتر نیاز به انگیزه و تنوع نداره. شما می‌تونید یک محاسبه فوق‌العاده پیچیده رو به یک کامپیوتر بدید و حتی چند روز بعد جواب رو ازش دریافت کنید. اما مغز ما انسان‌ها نیاز به تنوع داره. اگه مجبورید یک روز تمام روی یک مورد مشخص کار کنید ذهنتون خسته میشه. احتمال خطا و کاهش تمرکز در این حالت بالا میره. پس بهتر هست برای اینکه تمرکزتون افزایش پیدا کنه به تنوع تو کاری که دارید انجام می‌دید اهمیت بدید. همه انسان‌ها وقتی یک کار تکراری رو انجام می‌دن تمرکزشون به مرور کمتر میشه.

در انتها یادآوری می‌کنم که ایجاد تغییرات، مخصوصا تغییرات مثبت در زندگی نیاز به زمان و تلاش داره. پس توقع نداشته باشید با چند بار استفاده از این تکنیک‌ها به چیزی که می‌خواید برسید. با تلاش و پشتکار از این تکنیک‌ها استفاده کنید و اطمینان داشته باشید که نتیجه مثبتِ استفاده از تکنیک‌های ان ال پی (NLP) رو به مرور تو زندگی‌تون مشاهده می‌کنید.

گروه آموزشی پژوهشی فرشید پاکذات