زندگی ما در هر لحظه تحت تاثیر باورها و عقاید ما قرار دارد. بنابراین آگاهی از اینکه این باورها و عقاید چگونه ساخته می‌شوند اهمیت زیادی دارد. در این مقاله چگونگی شکل‌گیری باورها و عقاید را از دیدگاه ان ال پی بررسی می‌کنیم.
باورها و عقاید چه تاثیری روی زندگی ما دارند؟
باورها و عقاید ما محور تصمیم‌گیری‌های ما هستند. در واقع تفسیر و تعبیری که از حوادث و مسائل روزمره زندگی داریم، تحت تاثیر عقاید و باورهای ما بوجود می‌آیند. عقاید باعث می‌شوند با اطمینان درباره یک مسئله نظر بدهیم. وقتی به چیزی باور نداشته باشیم با شک و تردید درباره آن صحبت می‌کنیم. اما عقاید ما، هر چند هم که غلط باشند، به ما احساس اطمینان می‌دهند.
حال باید بررسی کنیم که این باورها و عقاید چطور در ما شکل می‌گیرند؟
باورها و عقاید چگونه در ما شکل می‌گیرند؟
هر کسی در ذهن خود چهارچوب‌های مرجعی دارد. منظور از چهارچوب‌های مرجع، بایدها و نبایدها، درست و غلط‌ها و فرض‌هایی هستند که درستی آن‌ها برای فرد ثابت شده است و برای رسیدن به اطمینان درباره آن‌ها نیاز به بحث و اثبات نیست.
به طور کلی خواندن، شنیدن و تجربه کردن چیزی می‌تواند چهارچوب‌های مرجع را بوجود بیاورد. تحت ۶ حالت اطلاعاتی که به مغز وارد می‌شود اثرگذاری بالایی داشته و می‌تواند چهارچوب‌های مرجع را بوجود بیاورند. در ادامه این ۶ حالت را بررسی می‌کنیم
۱- احساسات شدید
وقتی مغز با حالتی مواجه شود که با احساسات شدید مثل رنج یا لذت شدید همراه باشد امکان شکل‌گیری چهارچوب‌های مرجع و باورها و عقاید در ما وجود دارد. در این حالت اتفاقی که برای ما می‌افتد می‌تواند به یک چهارچوب مرجع تبدیل شود و باورها و عقاید ما را شکل دهد.
۲- برخورد با پدیده‌ای منحصر به فرد
وقتی مغز با پدیده‌ای منحصر به فرد روبرو شود. مواجهه با یک پدیده‌ی منحصر به فرد می‌تواند چهارچوب مرجع را بوجود آورد. در نتیجه یکی از عواملی که در شکل‌گیری باورها و عقاید ما نقش دارند مواجهه با پدیده‌های منحصر به فرد است.
۳- تداوم و ثبات
تداوم و ثبات یک تجربه عامل دیگری است که عقاید و باورها را شکل می‌دهد. وقتی یک اتفاق بارها و بارها تکرار شود، مغز آن را به عنوان یک چهارچوب مرجع می‌پذیر و به این ترتیب عقاید ما شکل می‌گیرند.
۴- الگوهای اجتماعی
معمولا در هر اجتماع مردم از کارهای دیگران تقلید می‌کنند. مثلا کسی که هیچ وقت به چراغ قرمز عابر پیاده توجهی نمی‌کند، در صورتی که چند نفر دیگر پشت چراغ قرمز عابر پیاده توقف کنند، احتمال اینکه این فرد هم در این شرایط پشت چراغ قرمز توقف کند افزایش میابد. بنابراین الگوهای اجتماعی یکی دیگر از عوامل شکل‌گیری عقاید و باورها هستند.
۵- عشق
علاقه‌مندی شدید به یک نفر باعث می‌شود رفتار و گفتار او در مرکز توجه ما قرار گیرد. در این حالت توجه مغز به گفتار و رفتار این فرد به شدت افزایش می‌یابد و همین مسئله می‌تواند باعث شود اعمال فردی که به او علاقه‌مند هستیم به چهارچوب مرجع ما تبدیل شود. البته باورها و عقایدی که به این ترتیب ایجاد می‌شود، می‌تواند به سرعت از بین برود. در نتیجه باید دقت کنیم، عقاید ما تحت تاثیر چنین شرایط ایجاد نشود.
۶- مقابله به مثل
حقیقت این است که دیگران به شکلی با ما رفتار می‌کنند که ما با آن‌ها رفتار می‌کنیم. همین مسئله می‌تواند چهارچوب‌های ذهنی و باورها و عقاید ما را شکل دهد. فرض کنید شخصی در خانواده‌ای رشد کرده باشد که در مقابل اشتباهاتش با او به تندی و با عصبانیت رفتار شده است. این نوع رفتار به مرور به چهارچوب مرجع این فرد تبدیل می‌شود. یعنی این فرد به خود حق می‌دهد در مقابل اشتباهات دیگران با عصبانیت رفتار کند.
امیدواریم مراقب شکل‌گیری باورها و عقاید خود باشید. چرا که موفقیت و شکست ما ارتباط تنگاتنگی با آن‌ها دارند.
گروه آموزشی پژوهشی فرشید پاکذات
اگر همه همانطور که ما رفتار می کنیم رفتار می کردند که شاعر نمی گفت گر تو با بد، بد کنی پس فرق تو چیست