توانایی کنترل خشم یک مهارت خیلی مهم در زندگی هست. برای اینکه بتونیم در کنترل خشم و عصبانیت موفق باشیم اول باید ببینیم کدوم یکی از این دو تا سوال رو باید پاسخ بدیم؟ «چه چیزی ما رو عصبانی میکنه؟» یا اینکه «ما بعد از عصبی شدن چطور رفتار می‌کنیم؟». کلید کنترل خشم در یکی از این ۲ سوال نهفته شده. پس برای اینکه بتونیم خشم خودمون رو کنترل کنیم باید بررسی کنیم، فکر کردن به هر کدوم از این سوالات ما رو به کجا می‌رسونه؟
فکر کردن به اینکه چه چیزی ما رو عصبانی میکنه چه نتیجه‌ای داره؟
فرض کنید دچار تصادف رانندگی شدید و این تصادف باعث عصبانیت شما شده. حالا بیاید به این فکر کنیم که چی ما رو عصبانی کرده؟ اگه مقصر راننده مقابل باشه، احتمالا بی‌احتیاطی اون، اگر هم مقصر خودمون باشیم ممکن به خاطر خسارتی که باید بپردازیم عصبانی بشیم.
به نظر شما فکر کردن به این دلایل چه تاثیری رو کنترل خشم و عصبانیت داره؟ وقتی موقع عصبانیت به این دلایل فکر کنیم چه اتفاقی برامون میوفته؟ اتفاقی که در بیشتر مواقع میوفته اینه که بیشتر عصبانی میشیم. چون همین دلایل هستن که ما رو عصبانی کردن. هر چه بیشتر بهشون فکر کنیم بیشتر عصبانی میشیم. متاسفانه این دقیقا کاری هست که اغلب آدم‌ها موقع عصبانیت انجام میدن.
فکر کردن به نوع رفتارمون بعد از عصبانیت چه نتیجه‌ای داره؟
اگه به این فکر کنیم که بعد از عصبانیت چطور رفتار می‌کنیم، احتمالا یا خجالت می‌کشیم یا از رفتاری که کردیم پشیمون میشیم. به نظر میرسه این راه خوبی برای کنترل خشم و عصبانیت هست. اما اگه خوب فکر کنیم شاید یادمون بیاد که بارها و بارها از رفتارمون موقع عصبانیت خجالت کشیدیم، اما این مانع عصبانیت‌های بعدی نشده. پس چطور باید از این نوع تفکر استفاده کنیم؟
دقیقا اینجاست که ان ال پی (علم برنامه‌ریزی عصبی – کلامی) به ما کمک میکنه. چون ان ال پی به فرایندها اهمیت میده و می‌تونه فرایندها رو کشف و تحلیل بکنه. پس برای کنترل خشم و عصبانیت اول باید به چگونگی رفتارمون موقع عصبانیت فکر کنیم بعد از ۳ تکنیک ان ال پی که در ادامه توضیح می‌دیم، استفاده کنیم.
گام اول کنترل خشم – شناخت محرک و خنثی کردن آن
در حرکت اول باید یک استراتژی برای خنثی کردن عاملی که محرک عصبانت شماست پیدا کنید. مثلا اگه از رانندگی طرف مقابل عصبانی شدید، می‌تونید به این فکر کنید که این همه راننده با دست فرمون بد تو شهر هست، نمیشه که به خاطر رانندگی همه‌اشون عصبانی بشم. یا اگه تصادف کردید و ضرر و زیان مالی باعث عصبانیت شما شده به این فکر کنید که می‌تونست بدتر از این همه بشه. در این صورت شاید حتی حس کنید باید شکرگزار هم باشید نه عصبی.
گام دوم کنترل خشم – تداوم کنترل خشم
ببینید استراتژی قبلی برای مثبت باقی موندن کافی هست؟ اگر کافی به نظر میرسه می‌تونید به گام بعدی برید. اگر نه سعی کنید یک استراتژی دیگه پیدا کنید. مثلا اگه از رانندگی بد طرف مقابل ناراحت شدید می‌تونید به این فکر کنید که شاید عجله داشته یا مشکلی براش پیش اومده که اینطوری رانندگی میکنه. در واقع باید دنبال یک تعبیر مثبت بگردید که باعث بشه عامل عصبانیت رو خنثی کنه.
گام سوم کنترل خشم – خروج
از روشی که اساتید ورزش‌های رزمی برای تقویت سیستم ایمنی بدن خودشون استفاده می‌کنن بهره‌مند بشید. اساتید ورزش‌های رزمی معمولا از لبخند برای این کار استفاده می‌کنن. شما با لبخند زدن می‌تونید تنش و عصبانیت رو از مغز خودتون دور کنید و از حالتی که دارید خارج بشید. فراموش نکنیم که حالت‌های جسمی روی حالات روحی اثر گذار هستند. بنابراین با لخند زدن می‌تونید از حالت ذهنی فعلی (عصبانیت) خارج بشید.
پیشنهاد می‌کنم این مطلب رو مطالعه کنید تا بهتر متوجه بشید حالات جسمی و ذهنی چطور روی هم اثر گذار هستند: «ذهن و جسم چطور بر هم اثر گذاشته و زندگی ما را تحت تاثیر قرار می‌دهند؟»
اگه این ۳ گام رو به درستی بردارید حتما می‌تونید خشم خودتون رو کنترل کنید. پس از این به بعد وقتی عصبانی شدید، اول تلاش کنید یک استراتژی برای کنترل عامل عصبانیت پیدا کنید و این حالت رو حفظ کنید، بعد با لبخند از حالت ذهنی خشم خارج بشید. دقت کنید که انتخاب استراتژی درست، وابستگی زیادی داره به اینکه فرایند رفتاری خودتون موقع عصبانیت رو به خوبی بشناسید.
