سن ازدواج در جامعه رو به افزایش است. افزایش اختلاف سنی والدین و فرزندان یکی از مسائلی است که نگرانی خانواده‌ها و همچنین جوانان را در پی دارد. سوالی که در این شرایط ذهن بیشتر افراد را درگیر می‌کند، تاثیر اختلاف سنی والدین و فرزندان است. این اختلاف سنی باید چقدر باشد؟
تا بحال فرمول علمی مشخصی در مورد اختلاف سنی کم یا زیاد والدین با فرزندان نوشته نشده. اما اختلاف سنی بین والدین و فرزند قطعاً تأثیرگذار است. مثلاً مادری که در 16 سالگی زایمان می‌کند هنوز به رشد و تکامل فکری، اجتماعی نرسیده است. هر چه سن مادر کمتر باشد، طبیعتاً آموخته‌هایش هم کمتر است. چگونه چنین مادری می‌خواهد کودکی با استاندارد‌های جامعه‌ی امروزی تربیت کند؟ در واقع در این شرایط مادر هنوز به بلوغ‌های ۶ گانه مورد نیاز برای داشتن زندگی موفق نرسیده است. (برای اطلاع از این بلوغ‌های ۶ گانه این مقاله را مطالعه کنید: “شرایط ازدواج موفق چیست؟ آیا شما برای ازدواج موفق شرایط لازم را دارید؟”)
اختلاف سنی کم یا زیاد؟ کدامیک بهتر است؟
از سوی دیگر گاهی والدین به دلیل اختلاف سنی زیاد، انرژی لازم برای همراهی با فرزندشان را ندارند و همدلی و همزبانی مؤثر بین اعضای خانواده صورت نمی‌گیرد. همین موضوع باعث سردی روابط می‌شود. با افزایش سن ازدواج، اختلاف سنی والدین و فرزندان بیشتر و بیشتر می‌شود و حتی به بیش از 35 سال می‌رسد. وجود این میزان اختلاف سنی منجر به اختلاف در نوع گفتار، کردار و دیدگاه والدین و فرزندان می‌شود .
مشکلات مربوط به اختلاف سنی والدین با فرزندان از کجا شروع می‌شود؟
اختلاف از آنجایی شروع می‌شود که والدین انتظار دارند، فرزندانشان از الگوی مورد نظر آن‌ها پیروی کنند، در مقابل فرزندان به دلیل عدم سازگاری با الگوی والدین که متأثر از وسایل ارتباطی جدید است، با آن‌ها دچار چالش و اختلاف در زمینه‌ی مسائل ارزشی یا اعتقادی و … می‌شوند.
طبق آخرین تحقیقات پژوهشگران، بالا رفتن سن پدر و مادر، مستقیماً بر مشکلاتی از جمله مصرف مواد مخدر و افسردگی در فرزندان تأثیر می‌گذارد. کودکی که با پدر و مادرش بیش از 45 سال تفاوت سنی دارد، در مقایسه با کودکی که تفاوت سنی او با والدینش 25 سال است، حدود 3 برابر بیشتر گرفتار مشکلاتی از جمله بیش فعالی و اوتیسم (در خود ماندگی) می‌شود. بعضی از بچه‌ها هم از اینکه والدینشان تفاوت سنی زیادی با آن‌ها دارند، خجالت می‌کشند.
چگونه تاثیر منفی اختلاف سنی والدین و فرزندان را کاهش دهیم؟
در ادامه توجه شما را به نکاتی که باعث می‌شوند تأثیر این اختلاف سنی بر روابط والدین و فرزندان کمرنگ‌تر شود، جلب می‌کنیم. با رعایت این موارد بهتر می‌توان همپای کودکان بود. توجه داشته باشید رعایت این موارد حتی در صورتی که اختلاف سنی زیادی با فرزند خود ندارید به بهبود روابط شما کمک می‌کند.
به فرزند خود عشق بورزید
محبت قلبی به تنهایی برای ارضای خواسته‌های درونی کودک کافی نیست. بچه‌ها از نوازش، بوسه، تبسم و حتی آهنگ محبت آمیز سخنان شما، احساس آرامش کرده و اعتماد به نفس‌شان تقویت می‌شود. بدین وسیله او به شما و محیط خانه علاقمند می‌شود. در این شرایط کمتر پیش می‌آید که فرزند شما جذب دوستان ناباب و مواد مخدر شود. وقتی این احساس حمایت شکل می‌گیرد، کودک درمی‌یابد که در زندگی افرادی هستند که بی هیچ انتظاری، عاشقانه او را دوست دارند و با وجود آن‌ها هیچگاه تنها نمی‌ماند .
اما باید بدانید که اظهار محبت وسیله‌ی تربیت است و نباید مانع تربیت شود. بنابراین والدین باید حساب عشق به فرزند را از تربیت جدا کنند. او را صمیمانه دوست بداربد ولی عیوب و رفتار نادرستش را با روشی عاقلانه اصلاح کنید. زیرا فرزندان همیشه کودک باقی نمی‌مانند.
روی علایق مشترک خود و فرزندتان تمرکز کنید
ممکن است شما به دلیل اختلاف سنی که با فرزندتان دارید، برای برقراری ارتباط خوب و صمیمانه با او مشکلاتی داشته باشید. در این مواقع بهتر است به دنبال نقاط مشترک بین خود و فرزندتان باشید و با استفاده از علایق مشترک‌تان رابطه‌ی دوستانه‌ای میان خود و فرزندتان ایجاد نمایید. حتماً زمانی را هرچند کوتاه به او اختصاص دهید و در کارها و فعالیت‌هایی که دوست دارد، شرکت کنید و با هم لذت ببرید. این نکته حائز اهمیت است، اگر چند بچه دارید برای هر کدام از آن‌ها، زمانی را جداگانه در نظر بگیرید .
صبور باشید
اگر یک روز سخت و پر مشغله را پشت سر گذاشته‌اید، لطفاً تلافی آن را سر بچه‌ها در نیاورید. همه‌ی ما در زندگی روزهای سخت و پرکاری داریم. ولی باید آرامش خود را حفظ و راهی برای کاهش خستگی روزانه پیدا کنیم. سعی کنید وقتی کنار افراد خانواده به ویژه کودکان هستید، شاد و پر انرژی باشید. زیرا بچه‌ها پدر و مادر شاد و پرانرژی می‌خواهند نه خسته و عصبی. به اهداف و احساسات فرزندتان احترام بگذارید و همیشه به او بگویید چقدر دوستش دارید .
با فرزند خود بازی کنید
یک راه درست برای تقویت روابط بین شما و فرزندتان این است که با او بازی کنید و قاه قاه بخندید .کودک بازی با پدر و مادر را یکی از دلایل محبت می‌داند. او به وجود شما در کنار خود احتیاج دارد. حتی می‌توانید بازی‌هایی را انتخاب کنید که تک تک افراد خانواده بتوانید در آن شرکت کنید مثل : اسم فامیل، منچ و… وقتی کنار فرزندتان هستید با تمام وجود کنارش باشید تا او هم وجود شما را در کنار خود احساس کند و شاد باشد .
قوانین را شما تعیین کنید
اگر می‌خواهید رابطه‌ی خوبی با فرزندتان داشته باشید، باید قوانین خاصی در خانه تعیین و به طور ثابت اجرا کنید. برای مثال: ساعت خاصی را برای دیدن برنامه‌های تلویزیون یا بازی‌های رایانه‌ای تعیین کنید.
انجام بعضی کارهای خانه به عهده‌ی فرزندتان باشد، هرچند ممکن است ابتدا کمی خسته شود و غر بزند. اما بعدا متوجه می‌شود شما به او اعتماد کرده‌اید که انجام برخی از کارها را به او سپرده‌اید. در نتیجه خوشحال شده و احساس مسئولیت می‌کند .
اگر گاهی فرزندتان نتوانست کارها را در حد عالی انجام دهد، او را تنبیه نکنید، سرش غر نزنید و نگویید، تو از عهده‌ی هیچ کاری بر نمی‌آیی، زیرا اعتماد به نفسش را از دست می‌دهد. بنابراین فرصت دیگری به او بدهید و کمکش کنید تا کارش را درست و دقیق انجام دهد.
فاصله زیاد بین دنیای فرزندان و والدین، به اختلاف نسل ها تعبیر می‌شود. فاصله‌ی سنی زیاد بین والدین و فرزندان موجب عدم درک هویت اجتماعی و شخصیتی می‌شود و زبان مشترک بین آن‌ها را از بین می‌برد. فرزندان به خصوص در سنین نوجوانی برای پر کردن این خلأ، ممکن است در گیر دوستی‌های خیابانی شوند، که به دنبال آن آسیب های اجتماعی را به همراه دارد.
فرشید پاکذات
