شما هم اعتقاد دارید ما ایرانی‌ها تو کار تیمی ضعیف هستیم؟ فکر می‌کنید اصلا کار تیمی بلد نیستیم؟ فکر می‌کنید دلیلش چیه؟ یکی از دلایل این مسئله اینه که ما تفاوت کار تیمی و کار گروهی رو نمی‌دونیم. در نتیجه از یک طرف نمی‌دونیم چه نوع نیروهایی رو برای کار تیمی انتخاب کنیم. از طرف دیگه وقتی که وارد یک تیم شدیم نمی‌دونیم چه نوع رفتاری برای کار تیمی نیاز هست.
نتیجه این ندونستن‌ها این میشه که به خودمون برچسب می‌زنیم و می‌گیم ما ایرانی‌ها در کار تیمی موفق نیستیم. فرض کنیم واقعا کار تیمی بلد نیستیم! چطور باید این ایراد رو برطرف کنیم؟ در قدم اول باید متوجه بشیم که تیم چی هست و کار تیمی چه تفاوتی با کار گروهی داره. در قدم بعد باید بدونیم چه ویژگی‌هایی باید داشته باشیم تا در کار تیمی موفق باشیم.
بعد از اطلاع از ۲ نکته بالا باید یادبگیریم چه کارهایی می‌تونه انسجام یک تیم رو بیشتر کنه و اون‌ها رو به سمت رسیدن به اهداف‌شون هدایت کنه. ما در این مقاله تمام این موارد رو توضیح می‌دیم. بنابراین اگه احساس می‌کنید برای پیشرفت و موفقیت در زندگی نیاز دارید کار تیمی رو یاد بگیرید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
تیم و گروه چه تفاوتی با هم دارند؟
در ظاهر تیم و گروه تفاوت چندانی با هم ندارند. شباهت تیم و گروه در این هست که یک عده آدم در کنار هم مشغول به انجام فعالیت‌هایی هستند. اما هر کردم تعریف متفاوتی دارند. همین تعریف متفاوت هست که عملکرد متفاوت و مهارت‌های متفاوتی رو برای اعضای یک گروه و یک تیم الزامی می‌کنه.
تعریف گروه چیست؟
دو یا چند نفر که در کنار هم جمع میشن تا به اهداف خاصی برسند یک گروه هستند. گروه می‌تونه رسمی یا غیر رسمی باشه. منظور از گروه رسمی همون ساختار سازمانی هست. در یک گروه، نوع کاری که هر فردی باید انجام بده مشخص میشه. کاری که برای هر فرد به این ترتیب مشخص میشه، با نام شرح وظایف فرد شناخته میشه.
بنابراین در یک سازمان یا گروه، رفتار و کارها و در نتیجه مسیری که فرد باید طی کنه تا اون گروه یا سازمان به اهدافش برسه کاملا مشخص شده هست. در یک گروه، سهم و همینطور نقش هر فرد در انجام کارها کاملا تعریف شده هست. در نتیجه میشه گفت یک گروه مجموعه‌ای از افراد هست که وظایف، نقش و مسیر هر فردی کاملا مشخص شده هست.
تعریف تیم چیست؟
شاید بشه گفت تنها شباهت تیم و گروه، کار کردن چند نفر در کنار هم هست. چون بقیه‌ی ویژگی‌های تیم و گروه کاملا متفاوتند. مهم‌ترین ویژگی یک تیم، پدیده‌ی همافزایی مثبت هست. مسئله هم افزایی مثبت در کار گروهی اصلا مطرح نیست. در گروه هر کسی کاری که بهش سپرده شده رو انجام میده، اما در کار تیمی همافزایی مثبت اهمیت زیادی داره.
همافزایی مثبت مهم‌ترین ویژگی کار تیمی
منظور از همافزایی مثبت اینه که تلاش افراد باید به نحوی انجام بشه که نتیجه نهایی کار، از نتیجه مجموع عملکرد تک تک اعضا بیشتر بشه. برای اینکه تیم به همافزایی مثبت برسه اعضای تیم باید ویژگی‌هایی داشته باشند. همین ویژگی‌ها هست که ماهیت کار تیمی رو از کار گروهی متمایز می‌کنه.
برای رسیدن به همافزایی مثبت، تیم باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
Jon R. Katzenbach و Douglas K. Smith که به خاطر تحقیقات‌شون روی کار سازمان‌های غیر رسمی مشهور شدند، اعتقاد دارند که اعضای یک تیم به هم وابسته هستند. یعنی عدم فعالیت یک عضو مساوی هست با عدم انجام کار تیم.
برای درک بهتر این موضوع چرخ دنده‌هایی یه ساعت رو در نظر بگیرید. هر کدوم از اعضای تیم در حکم یکی از چرخ‌دنده‌های ساعت هستند. خروجی تیم یا کاری که باید انجام بشه هم در حکم حرکت عقربه‌های ساعت هست. حالا اگه یکی از چرخ‌دنده‌ها متوقف بشه، سایر چرخ‌دنده‌ها هم متوقف میشن. در نتیجه عقربه‌های ساعت هم حرکت نمی‌کنند.
در دید آقایان کاتزنباخ و اسمیت، یک تیم دقیقا شبیه به یک ساعت هست. حالا که ماهیت کلی یک تیم برامون مشخص شد، می‌تونیم ویژگی‌های ضروی اعضای تیم برای انجام کار تیمی موفق رو توضیح بدیم.
ویژگی اول: اهداف و رویکرد مشترک
فرض کنید تصمیم دارید یک کسب و کار نوپا و دانش بنیان راه‌اندازی کنید. با چند نفر از دوستان یک تیم برای شروع این کسب و کار تشکیل می‌دید. حالا فرض کنید هدف یکی از دوستان از عضویت در این کسب و کار، استفاده از مزایای معافیت از خدمت سربازی باشه. هدف دوست دیگه افزایش درآمدش در کوتاه مدت باشه و هدف شما بین‌المللی کردن این کسب و کار.
با این اهداف متفاوت به نظرتون میشه به همافزایی مثبت رسید؟ واقعا کار تیمی در این صورت ممکن هست؟ همین بحث در مورد رویکردهای اعضای تیم در نحوه انجام کار هم مطرح هست. به همین خاطر میگن ذهنیت اعضای یک تیم درباره اهداف، رویکردها و کار تیمی باید با هم هماهنگ باشه.
بنابراین پیش از شروع کار، اعضای تیم باید اهداف، رویکردها و در کل ذهنیتی رو که دارند با هم مطرح کنند تا به هماهنگی با هم برسند. در غیر این صورت ممکنه اعضای تیم در طول مدت کار، به مرور از هم فاصله بگیرند. این اتفاق می‌تونه باعث از هم پاشیدن تیم بشه.
نکته مهم دیگه در این زمینه میزان تعهد هر فرد به کار هست. اینکه هر فرد در درون خودش چقدر می‌خواد که اون کار به نتیجه مطلب برسه. آیا می‌خواد تمام توانش رو برای به نتیجه رسوندن اون کار صرف کنه یا نه؟ چون یکی از مواردی که در موفقیت یا عدم موفقیت ما نقش قابل توجهی داره، سطح خواسته‌های ما هست.
درباره ۳ سطح از خواسته و اینکه کدوم سطح از خواسته‌ها ما رو به موفقیت و اهداف‌مون می‌رسونه در این مقاله مطالب مفیدی ارائه شده: «جهان هستی به کدامیک از خواسته های ما برای ثروتمند شدن پاسخ می‌دهد؟»
ویژگی دوم: مهارت‌های مختلف و تکمیل کننده
برای اینکه کار تیمی به همافزایی مثبت برسه، وجود مهارت‌های تکمیل کننده در تیم ضروری هست. می‌دونیم اطلاعات هر فرد به تنهایی کامل نیست. وجود افراد مختلف در تیم به کامل شدن اطلاعات کمک می‌کنه. هر فردی هم با توجه به مهارت‌هایی که داره، زاویه دید متفاوتی به مسائل داره.
وقتی افرادی با مهارت‌های متفاوت در تیم حضور داشته باشند، مجموع تیم دارای زوایای دید بیشتری میشه. همین تعدد زوایای دید باعث میشه خروجی نهایی کار تیم از مجموع خروجی تک تک اعضا تیم بیشتر باشه. از طرفی افراد مختلف استعدادهای متفاوتی دارند. این مسئله کمک می‌کنه تیم بتونه راه حل‌های بهتری برای انجام کارها پیدا کنه.
ویژگی سوم: انعطاف پذیری
گفتیم کار تیمی مثل کار چرخ‌دنده‌های یک ساعت هست. اما انسان‌ها مثل چرخ‌دنده‌های ساعت نیستند. یعنی نمیشه آدم‌ها رو کنار هم قرار داد و تصور کرد مثل چرخ‌دنده‌های یک ساعت در کنار هم به خوبی کار می‌کنند. چون انسان‌ها با هم در ارتباط و تعامل هستند و همین مسئله می‌تونه حاشیه‌هایی رو بوجود بیاره.
بنابراین انعطاف پذیری یکی از ویژگی‌هایی هست که اعضای یک تیم برای انجام کار گروهی باید داشته باشند. این انعطاف پذیری به مسائل داخلی تیم مربوط میشه. مسائل خارجی تیم هم همینطور هست. ممکنه مشکلاتی برای تیم بوجود بیاد و همه چیز حساب شده و دقیق پیش نره. در نتیجه تیم باید در مقابل عوامل خارجی هم انعطاف پذیری داشته باشه تا بتونه به نتیجه مورد نظر برسه.
تجربه نشون داده وقتی افرادی با ویژگی‌هایی که توضیح دادیم در کنار هم کار کنند، در برابر تغییرات انعطاف بیشتری از خودشون نشون میدن. همین انعطاف پذیری باعث میشه نتیجه کار تیمی بهتر از کار گروهی باشه.
حالا باید به این مسئله بپردازیم که هر عضو تیم باید چه ویژگی‌هایی داشته باشه؟ هوش اعضای تیم چه نقشی در موفقیت کار تیمی داره؟ اعضای تیم باید چه خصوصیاتی داشته باشند تا کار تیمی به نتیجه مطلوب برسه؟ ساختار تیم باید چطوری باشه تا تیم خوبی داشته باشیم؟ رهبری و مدیریت تیم باید چطور انجام بشه؟ و اعضای تیم باید چه نوع ارتباطی با هم داشته باشند که تاثیر مثبتی روی کار تیمی داشته باشه؟
می‌تونید پاسخ تمام این سوالات رو در مقاله‌ی: «هم تیمی خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟ آیا ما هم تیمی خوبی هستیم؟» می‌تونید دریافت کنید.
در مسیر رویاهاتون گام بردارید
گروه آموزشی پژوهشی فرشید پاکذات
